Η Legionella είναι ένα υδρόβιο βακτήριο, το οποίο αποτελεί τον αιτιολογικό παράγοντα της Νόσου των Λεγεωνάριων, μιας σοβαρής πνευμονικής λοίμωξης. Το βακτήριο εισέρχεται και πολλαπλασιάζεται στα τεχνητά συστήματα νερού υπό κατάλληλες συνθήκες οι οποίες είναι: θερμοκρασία 20-45^οC, στάσιμο νερό, ύπαρξη τυφλών άκρων στο σύστημα, εναποθέσεις που υποστηρίζουν την ανάπτυξη βακτηρίων (σκουριά, λάσπη, οργανική ύλη). Τα τεχνητά συστήματα όπως: σύστημα ζεστού – κρύου νερού, πύργοι ψύξης, σιντριβάνια, spa, παγομήχανες, πισίνες κ.α. αποτελούν περιβάλλοντα ανάπτυξης του βακτηρίου και η δημιουργία υδατοσταγονιδίων συνιστά παράγοντα κινδύνου για μόλυνση από Legionella.

Λόγω της πανδημίας του ιού Covid – 19 πολλά κτίρια έχουν παραμείνει κλειστά, όπως είναι: ξενοδοχεία, σχολεία, μουσεία, δημόσιες υπηρεσίες, επιχειρήσεις κ.α.. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη απολυμαντικού στο νερό, τη στασιμότητα του και τις ανεξέλεγκτες θερμοκρασίες, τα οποία αποτελούν ευνοϊκές συνθήκες για τον πολλαπλασιασμό της Legionella. Με την επαναλειτουργία των κτιρίων πρέπει να δοθεί προσοχή στα συστήματα νερού ώστε να αποφευχθούν κρούσματα της Νόσου των Λεγεωνάριων. Ιδιαίτερες οδηγίες για αυτά τα κτίρια έχουν δοθεί από το ESGLI ‘Guidance for Managing Legionella in Building Systems during the COVID-19 Pandemic’. Σε αυτές αναφέρονται τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν για την  επαναλειτουργία τους ανάλογα με την κατάσταση διατήρησης τους καθ’ όλο αυτό το διάστημα: π.χ. αν διατηρήθηκε η θερμοκρασία του ζεστού νερού >50^οC στην επιστροφή του ή όχι, αν έγινε αποστράγγιση του συστήματος ή όχι κ.α.. Έπειτα από την εφαρμογή αυτών των βημάτων η θερμοκρασία και η συγκέντρωση των απολυμαντικών θα πρέπει να παρακολουθούνται για 48 ώρες και να ληφθούν δείγματα για μικροβιολογική ανάλυση.

Καλό είναι είναι να ακολουθηθούν με συνέπεια οι οδηγίες με στόχο την προστασία των εργαζομένων και του κοινού. Η Νόσος των Λεγεωνάριων αυτή τη στιγμή ίσως να φαντάζει λιγότερο σοβαρή μπροστά στην πανδημία. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η Legionella προσβάλει το αναπνευστικό σύστημα, όπως και ο ιός Covid – 19, αντιλαμβανόμαστε ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή, ώστε να αποφευχθεί η ταυτόχρονη μόλυνση και από τους δύο παθογόνους παράγοντες όπως επίσης και οι λανθασμένες διαγνώσεις λόγω της ύπαρξης κοινών συμπτωμάτων μεταξύ των δύο νόσων.

Τέλος, και τα κτίρια που παραμένουν σε λειτουργία, όπως τα νοσοκομεία και οι κλινικές, παρόλο που η προσοχή τους είναι πλήρως στραμμένη στην πανδημία, θα πρέπει να λαμβάνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις για την προστασία από την έκθεση σε Legionella.

Βένια Σταύρου

Βιολόγος M.Sc

Υποψήφια Διδάκτορας, Εργαστήριο Υγιεινής

Επιβλέπων καθηγητής: Απόστολος Βανταράκης